Son yıllarda artan dolandırıcılık yöntemleri, sosyolojik ve teknolojik gelişmelerle birlikte sürekli değişmektedir. Bu değişik yöntemlerle birlikte dolandırılma vakıaları bilinçli vatandaşlarımızın dahi başına gelebilmektedir. Bu yazımızda, dolandırıcıların son zamanlarda özellikle telefon ve diğer iletişim vasıtalarıyla izlediği dolandırıcılık yollarına ve bunlara karşı alınabilecek çeşitli tedbirlerden bahsedeceğiz.

Dolandırıcıların yaygın olarak tercih ettiği yolların başında mağduru arayıp çeşitli yollarla güven tesis ederek dolandırma yöntemi gelmektedir. Bu yolda, arayan kişi genellikle kendisinin bir devlet görevlisi olduğunu (genellikle polis, hakim, savcı vs.) ve mağdurun başına büyük sorun açabilecek bir olaya karıştığını (genellikle bir soruşturmada isminin geçtiği) ya da karışma ihtimalinin olduğu söylemektedir. Mağdurun bu sorundan kurtulması için kimlik bilgilerini, banka/kredi kartı bilgilerini, mobil/internet bankacılığı şifresini paylaşması ya da doğrudan bir havale ödeme yapması telkin edilerek zaten panik haline girmiş mağdurun zor durumundan istifade edilmeye çalışılmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken husus şudur: hiçbir devlet görevlisi, hiçbir bir koşulda vatandaşı arayarak bir ödeme yapmasını ya da hassas bilgilerini paylaşmasını talep etmez. Bu şekilde iletişime geçerek baskı oluşturan kişilere karşı sakin kalınmalı, hiçbir bilgi paylaşmadan iletişim sonlandırılmalı ve arayan numara yetkili mercilere bildirilmelidir.

Diğer bir dolandırıcılık metodu ise Phishing (Oltalama) olarak tabir edilen, mağdura SMS/ e-posta yoluyla ulaşıp var olmayan bir durum yaratarak mağdurun ilgisini çekmek ve faydalanmaktır. Dolandırıcılar özellikle son zamanlarda; tarafınıza bir kargo geldiğini ancak kargonun teslim edilemediğini, bu nedenle adres/ kimlik bilgilerinizi düzenlemek için iletilen linke tıklamanız gerektiğini, veya adınıza dava açıldığını/ icra takibi başlatıldığını ifade ederek mağdurlara SMS yada e-postalar gönderilmektedir. Yine önemle belirtmek gerekir ki, hiçbir resmi kurum kişisel bilgilerinizi telefonla yahut SMS yolu ile talep etmez, link vb. yollamaz. Aynı şekilde, bir avukat tarafından ya da devletin kanalları vasıtasıyla aleyhinize icra takibi yapıldığı/ yapılacağı ya da dava açıldığı hakkında bir mesaj da vatandaşa gelmez. Yalnızca, dileyen vatandaşların Adalet Bakanlığının UYAP SMS bilgi sistemine kayıt olması durumunda, hakkındaki yargı süreçlerinden haberdar olması mümkündür. Bu hal dışında kalan durumlarda gelen mesaj dikkate alınmamalı ve gerekirse yetkili mercilere durum bildirilmelidir.

Son zamanlarda en sık görülen dolandırma metotlarından bir diğeri ise, Sahte Yatırım Fırsatları sunarak aldatmaktadır. Dolandırıcıların bu yolla, yüksek kazanç vaadi sunarak vatandaşları sahte yatırım projelerine yönlendirdikleri görülmektedir. Genellikle, revaçta olan kripto para, borsa veya gayrimenkul yatırımları gibi alanlarda mağdurların ilgisi çekilerek yüksek kazanç sağlayacağı yönünde telkinde bulunulmakta olup vatandaşların az maliyetle yüksek kazanç sağlayacak proje vaatlerinden uzak durmasında yarar vardır.

Yeni yeni ortaya çıkan bir dolandırıcılık yolu ise, Hediye Dolandırıcılığıdır. Bu yolla dolandırıcı, genellikle tanınmış markaların veya organizasyonların adını kullanarak kurumsal ve güvenilir bir imaj yaratıp mağdura SMS/ e-posta gibi kanallardan ulaşmakta ve mesajda, kişilerin belirli bir yarışmaya katıldıkları veya bir çekiliş kazandıkları beyan edilmektedir. Bu halde, gerçek olamayacak kadar cazip teklifler sunularak aldatma sağlanmaya çalışılmaktadır. Çoğunlukla, mağdurların hediyeye ulaşabilmeleri için kredi kartı, şifre, kimlik, adres, iş vb. kişisel bilgilerini paylaşmaları gerekmektedir. Keza, bazı vakıalarda, hediyeyi almak için öncelikle bir bağışta bulunulması gerektiği veya üyelik ücreti ödenmesi gerektiği belirtilir. Buna benzer şüphe veren bir durumla karşılaşıldığında, hiçbir bilginin paylaşılmaması, eğer bir marka ya da şirketin adını kullanıyorsa, doğrudan o şirketin resmi web sitesinden doğrulama yapılması gerekmektedir.

Netice itibarıyla, gelişen yöntemlerle birlikte vatandaşların dolandırıcılık mağduriyetleri ne yazık ki katlanarak artmaktadır. Bu durumda alınabilecek basit ve en önemli tedbir; dikkatli olmak ve bilinmeyen yerlerden gelen herhangi bir talep içerikli mesaj veya çağrılara karşı şüpheyle yaklaşmak ve gerektiğinde yetkili mercilere durumu bildirmektir. Şayet, dolandırılmış olma şüphesi varsa ivedilikle hukuki yollara başvurulmalı ve oluşması muhtemel daha büyük mağduriyetlerin önüne geçilmelidir.