Kış hastalıklarına temel önlem: Hijyen

Acıbadem Adana Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Ş. Zeynep Haskalp Arıkan, özellikle çocukların bağışıklık sistemlerinin tam olarak gelişmemiş olması nedeniyle enfeksiyona daha açık hale geldiklerine dikkat çekerek alınabilecek basit önlemlerle çocukların bu dönemi daha sağlıklı bir şekilde atlatabileceklerini anlattı.
En sık görülen bulaşıcı hastalıkların başında üst solunum yolu enfeksiyonları, grip, bronşit, pnömoni, mide bağırsak enfeksiyonları ve Covid-19’un yer aldığını belirten Dr. Arıkan, bu hastalıklar hakkında önemli bilgiler verdi. Arıkan, Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları’nın (ÜSYE) soğuk algınlığı, burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük ve hafif ateş gibi belirtilerle kendini gösterdiğini ve genellikle virüs kaynaklı olduğunu söyledi. Bu enfeksiyonlara yol açan faktör bakteri olduğunda antibiyotik tedavisi gerekeceğini ifade etti. Özellikle okul çağındaki çocuklarda sıkça görülen ve hızlı yayılan grip (influenza) hakkında konuşan Dr. Arıkan yüksek ateş, kas ve eklem ağrıları, baş ağrısı, halsizlik gibi belirtilerle seyreden grip hastalığının, çocuklar için oldukça zorlu olduğunu dile getirdi.
“Zatürre bağışıklığı zayıf çocuklarda tehlikelidir”
Bronş adı verilen hava yollarının iltihaplanmasıyla ortaya çıkan bronşite de değinen Dr. Arıkan, “Bronşit öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı gibi belirtilerle ortaya çıkar, çocuklarda daha ağır seyredebilir. Zatürre (Pnömoni) ise akciğer dokusunun enfeksiyon kapmasıyla gelişen ciddi bir hastalıktır. Genellikle yüksek ateş, öksürük, nefes darlığı ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Bağışıklık sistemi zayıf olan çocuklar için tehlikeli olabilir” dedi. Covid-19 varyantlarının çocuklar arasında yayılmaya devam ettiğini belirten Dr. Arıkan, çocukların bu hastalığı genellikle hafif geçirdiğini ancak bağışıklık sistemi zayıf veya kronik hastalığı olan çocuklar için riskli olabileceğini söyledi.
Çocuklarda görülen mide ve bağırsak enfeksiyonlarına sıklıkla rotavirüs ve norovirüs gibi virüslerin yol açtığını aktaran Dr. Arıkan, bu enfeksiyonlarda mide bulantısı, kusma, ishal ve karın ağrısı gibi belirtilerin görüldüğünü dile getirdi. Yine sonbahar ve kış aylarında görülen el ayak ağız hastalığından bahseden Arıkan, “Ağız içinde ağrılı yaralar, ellerde, ayaklarda, kalçada döküntü ve kabarcıklarla kendini gösterir. Hafif ateş, boğaz ağrısı ve halsizlik de yaygındır. Genellikle 5 yaş altındaki çocuklarda görülse de, daha büyük çocuklar ve yetişkinler de hastalığa yakalanabilir. Tedavi, ağrı kesici, ateş düşürücü, bol sıvı alımı, rahatlatıcı gargaralar şeklinde destek tedavisidir” diye konuştu.
“Eller en az 20 saniye boyunca yıkanmalı”
Hastalıklardan korunmak için alınacak en önemli önlemlerin hijyen ve bağışıklık sisteminin güçlü tutulması olduğunun altını çizen Dr. Arıkan, başlıca önlemleri şöyle sıraladı:
“El yıkamak çocukları hastalıklardan korumanın en etkili yollarından biridir. Çocukların okula gitmeden önce, yemeklerden önce ve sonra, tuvalet kullanımından sonra ellerini en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkamaları sağlanmalıdır. Eğer sabun ve su yoksa alkol bazlı el dezenfektanları kullanılabilir.”
Özellikle Covid-19 ve grip gibi hastalıkların yayılmasını önlemek için maske kullanımının önemine işaret eden Dr. Arıkan, okul gibi kapalı ve kalabalık ortamlarda, sınıfların düzenli olarak havalandırılmasının hava yoluyla bulaşan virüslerin yayılmasını azaltabileceğini sözlerine ekledi.
“Sebze, meyveyle beslenmek bağışıklık sistemini güçlendirir”
Güçlü bir bağışıklık sistemi için sağlıklı ve dengeli beslenmenin şart olduğunu vurgulayan Dr. Arıkan, “Sebze, meyve, tam tahıllar, protein ve sağlıklı yağlardan zengin bir beslenme programı, özellikle C vitamini, D vitamini ve çinko içeren besinler bağışıklık sistemini güçlendirir. Ayrıca yeterli uyku da vücudun enfeksiyonlara karşı daha dirençli olmasını sağlar” dedi. Grip aşısının da çok etkili olduğunu belirterek özellikle risk grubundaki çocuklara aşı önerdi.
“Bol sıvı tüketip dinlenmek şart”
Bu hastalıkların tedavisinde genellikle semptomatik yani belirtileri ortadan kaldırmaya yönelik tedavi uygulandığını aktaran Dr. Arıkan, “Viral enfeksiyonlar, çocuklarda vücut sıvılarının hızla kaybolmasına neden olduğu için bol sıvı tüketimi, vücudun nemli kalmasını ve iyileşme sürecinin hızlanmasını sağlar. Vücudun hastalıklara karşı savaşabilmesi için enerjiye ihtiyacı vardır ve dinlenme, bu süreçte vücuda yardımcı olur. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarında burun tıkanıklığını hafifletmek için buhar tedavisi uygulanabilir. Su buharı, burun kanallarını nemlendirerek tıkanıklığı azaltır ve nefes almayı kolaylaştırır” diye konuştu.
Arıkan, mide bağırsak enfeksiyonlarında, özellikle ishal durumlarında ise probiyotik takviyelerinin bağışıklık sistemini desteklediğini de ekledi.